top of page
Foto van schrijverAnne van Schalkwijk

Is het stilleven dood?

Bijgewerkt op: 25 feb 2024

Vorige week beweerde een Nederlandse krant dat het stilleven het meest slaapverwekkende genre in de beeldende kunst is. Ik vraag me af of de auteur van dat stuk ooit één van de geschilderde bloemstillevens van Henri Fantin-Latour heeft gezien,"Stilleven met sinaasappelen" van Piet Mondriaan of de intieme kleine werken van Lucie Van Dam Isselt.


En zo kan ik nog wel even doorgaan: het melancholische, verstilde werk van Jan Mankes, "Cafétafel met absint" van Vincent van Gogh, of zijn "Bloempot met bieslook", de aangrijpende zwart-wit beelden van fotograaf Josef Sudek of "The Empty Plate" van Irving Penn. Ik vind er weinig slaapverwekkends aan.



Door anders te kijken, ga je anders zien

Door de onderwerpen los van de werkelijkheid te zetten, zie je ze anders. Omdat je op een nieuwe manier naar ze kijkt - er is geen context meer om je aan vast te houden, er is ruimte voor eigen interpretatie en rust. Een vaas met bloemen, een kommetje of een serie glaswerk wordt zo ineens een eigen werkelijkheid. Of voor wie dit allemaal te abstract wordt: als je een vaas met bloemen op tafel zet, zie je die na een tijdje waarschijnlijk niet echt meer. Er staan vieze borden omheen, er ligt een stapeltje post en langzaam wordt dat met elkaar één geheel waar je blik overheen valt zonder echt iets op te merken. Haal de vaas uit die context, gooi er een passe-partout en een lijst omheen en je ziet hem ineens als iets nieuws. Kleurige details, gevallen bloemblaadjes op het tafelblad en kleine imperfecties. Hoe licht en donker elkaar afwisselen.


Het stilleven is een ode aan de dagelijkse dingen, een liefdesverklaring aan de natuur om ons heen en de ultieme oproep om te leven in het hier en nu.

Als dat saai en slaapverwekkend is dan kijk je volgens mij niet echt. Bovendien is het om de redenen die ik hierboven noem juist helemaal actueel. Enfin, als je binnenkort graag wat inspirerende stillevens wil zien dan kan je vanaf 17 juni naar "Giorgio Morandi en Nederland" in Heerenveen. En het Mauritshuis en het Kunstmuseum in Den Haag hebben sowieso altijd hele mooie exemplaren in hun vaste collectie!


Anne



26 weergaven

Recente blogposts

Alles weergeven

Comentarios


bottom of page